De raad wil de uitkomsten van deze verkenning afwegen tegen de optie van zelfstandigheid.
Wat voorafging
Sinds mei 2024 hebben de gemeenten Wormerland, Oostzaan en Landsmeer samen gezocht naar een toekomstbestendige vorm van samenwerking. Uit onafhankelijk onderzoek door Bureau & Van de Laar, aangevuld met een begrotingsscan door Necker en een verkenning door een onafhankelijk verkenner, kwam een helder beeld naar voren:
- Een bestuurlijke samenwerking tussen alleen de drie WOL-gemeenten is financieel kwetsbaar en niet toekomstbestendig
- De gemeenten Waterland en Edam-Volendam hebben aangegeven op korte termijn geen interesse te hebben in fusiegesprekken
- De opties WOL, WOL+ en WOL++ zijn daarmee niet haalbaar
Wat nu gaat gebeuren
De gemeenteraad heeft een initiatiefvoorstel aangenomen om verkennende gesprekken te starten met de gemeenten Zaanstad en Purmerend over een mogelijke aansluiting bij één van deze steden. De resultaten van de verkenning naar aansluiting bij een stad worden daarbij afgewogen tegen de optie om als zelfstandige gemeente verder te gaan.
Daarnaast heeft de gemeenteraad in een motie over het praktisch vervolg de begeleidingscommissie Bestuurlijke Toekomst opdracht gegeven om zo snel mogelijk verkennende gesprekken te starten met de gemeenten Purmerend en Zaanstad. Deze gesprekken worden in eerste instantie door het college gevoerd, in goed overleg met de gemeenten Oostzaan en Landsmeer. De raad en inwoners worden op de gebruikelijke wijze geïnformeerd over de voortgang.
De begeleidingscommissie, bestaande uit raadsleden, blijft actief en richt zich ook op hoe de betrokkenheid van inwoners vormgegeven kan worden bij de bestuurlijke toekomst. Op basis van de uitkomsten van de verkennende gesprekken stelt de commissie een advies op voor de gemeenteraad. Dit advies wordt nog vóór de gemeenteraadsverkiezingen van 18 maart 2026 aangeboden.