De Zaan is de levensader van de streek. Al eeuwenlang wordt er langs de oevers gewoond, gewerkt en gerecreëerd. Deze bijzondere geschiedenis is goed te zien aan de monumentale fabriekspanden, statige woningen en een aantrekkelijk winkelgebied. En waar je ook bent, de natuur is altijd dichtbij. Om deze kwaliteiten te versterken en toekomstbestendig te maken, slaan de twee gemeenten de handen ineen. Samen met inwoners, ondernemers en stakeholders wordt een gebieds- en uitvoeringsprogramma opgesteld met de titel ‘Aan de Zaan’. In de visie worden de afspraken opgenomen hoe er vorm gegeven gaat worden aan de opgaven gebiedsontwikkeling, economie, toerisme en natuur.
Recreatie en toerisme
Wethouder Jeroen Schalkwijk: ‘We gaan direct aan de slag met een concreet programma gericht op het versterken van recreatie en toerisme op en langs de Zaanoevers. Zo komt er een aansprekende verhaallijn, maken we recreatie- en natuurgebieden beter bereikbaar en wordt de bewegwijzering geoptimaliseerd. Hiermee zetten we stappen met de uitvoering van het programma Recreatie en Toerisme. We willen mensen echt iets nieuws bieden, dus er wordt ingezet op het versterken van de aantrekkingskracht van het gebied.’
Levendige Zaan
Wethouder Stephanie Onclin (Zaanstad): ‘Dit deel van de Zaan is van oudsher een gebied waar het altijd druk was. Op en langs de Zaan werd hard gewerkt en met het verenigingsleven was er altijd wat te beleven. En ook nu is het een levendig gebied met monumenten, horeca en een prachtig winkelaanbod. Die levendigheid is mede te danken aan de huidige ondernemers, die zich inzetten voor Hotspot Wormerveer en de website visitzaanbocht.com. Zij delen onze visie dat de zaanoevers de potentie hebben om de 3e grote publiekstrekker van de streek te worden, naast het centrum van Zaandam en natuurlijk de Zaanse Schans.’
Samenwerking
‘Door samen te werken en daarnaast ook stakeholders, ondernemers en inwoners bij de plannen te betrekken, kunnen we werken aan een stevig en geborgd programma voor dit gebied’; aldus wethouder Rolf van Wanrooij. ‘We hebben daarbij aandacht voor onderwerpen als bereikbaarheid, parkeren, openbare ruimte en de aanlegplaatsen aan de Zaan. Dankzij de goede samenwerking tussen onze gemeenten kunnen we ervoor zorgen dat het gebied zich echt kan ontwikkelen.’
Inwoners en ondernemers
Inwoners en ondernemers van beide gemeenten worden op verschillende manieren bij het opstellen van het gebieds- en uitvoeringsprogramma betrokken. Dit start met een wandeling langs beide oevers, waarbij de cultuurhistorie en de kwaliteiten in het gebied aan bod komen. Daarna volgen er verschillende bijeenkomsten en wordt er ook een werkgroep opgericht. Deze werkgroep gaat onderzoek doen naar bijvoorbeeld een goed en passend aanbod van voorzieningen en de haalbaarheid van een veerverbinding.
Duurzaam en toekomstbestendig ontwikkelen
Voor beide gemeenten ligt er langs de Zaan veel ruimte voor ontwikkeling. Wethouder René Tuijn (Zaanstad): ‘Wij voegen woningen toe op de oude plek van Meneba en het gasfabriekterrein en dat geldt ook voor de Veerdijk in Wormer. Beide gemeenten vinden het belangrijk dat er een goede afwisseling komt van woningen voor jong en oud, kleine bedrijvigheid en voldoende ruimte voor ontmoeting en ontspanning. Samen kunnen we ervoor zorgen dat al die aspecten voldoende ruimte krijgen.’
Gebieds- en uitvoeringsprogramma ‘Aan de Zaan’
De samenwerking tussen de gemeenten, inwoners, ondernemers en stakeholders in het gebied levert het gebieds- en uitvoeringsprogramma ‘Aan de Zaan’ op. Hierin worden toekomstige ontwikkelingen vastgelegd, bijvoorbeeld op het gebied van wonen, inrichting van de openbare ruimte, voorzieningen en natuur. Dit uitvoeringsplan moet ruimte bieden aan alle opgaven die er voor het gebied liggen. De programma's worden naar verwachting begin 2026 vastgesteld. Vervolgens worden er richting 2028 gezamenlijk de eerste stappen gezet in de uitvoering van de actielijst.